Gabriël Anthonio-onderzoekscentrum

Meer over onderzoek bij VNN

1. Lectoraten en samenwerking

   Lectoraten en samenwerking 

   De afdeling onderzoek is verbonden aan twee lectoraten: het lectoraat Verslavingskunde & Forensische zorg van de Hanzehogeschool Groningen (lector: dr. Eric Blaauw) en het associate lectoraat Verslaving en Leefstijl van de NHL/Stenden (lector: dr. Kor Spoelstra). 
   
   Het doel van de lectoraten is om de verbinding tussen onderzoek, onderwijs en praktijk te versterken. Er wordt zowel op VNN-locaties als op andere locaties gewerkt (denk aan de Herstelruimte Emmen of de gevangenis). Er wordt gestuurd op het implementeren van bevindingen in de praktijk, zodat onderzoek bijdraagt aan het optimaliseren van de praktijk en niet op de plank blijft liggen.  

   VNN maakt deel uit van het Nijmegen Institute for Scientist Practitioners in Addiction (NISPA) en Verslavingskunde Nederland. 

2. Onderzoekslijnen

   Onderzoekslijnen 

   De afdeling onderzoek heeft drie onderzoekslijnen:  

   1. Omgeving-ondersteunende zorg en het doorbreken van transgenerationele overdracht van verslaving Verslaving vormt zelden een probleem van alleen de cliënt, maar ook voor diens omgeving. Daarbij wordt (gevoeligheid voor) verslaving ook overgedragen over generaties. Bekend is dat de omgeving een belangrijke rol speelt bij het ontstaan, in stand houden en verminderen van verslaving. Multidisciplinaire richtlijnen schrijven dan ook voor dat bij verslaving het zinvol is om de omgeving te betrekken in de zorg. Dit geldt overigens ook voor andere complexe problematiek zoals criminaliteit, LVB, psychose en multi-problematiek. 
   
   Het betrekken van naasten is vaak complex en is in de zorg vaak helaas nog een uitzondering. In de onderzoekslijn wordt onderzocht hoe kan worden gefaciliteerd dat naasten worden betrokken in de zorg, hoe naasten effectief betrokken kunnen zijn en hoe de transgenerationele overdracht van problematiek kan worden tegengegaan. 
   
    
   2. Leefstijl en verslaving 
   Het bevorderen van een gezonde leefstijl en het voorkomen van verslaving zijn nauw met elkaar verbonden. Specifieke leefstijlkeuzes kunnen het risico op verslaving vergroten of verkleinen. Bij het herstel van verslaving is het vaak essentieel om de leefstijl te herzien. Het streven naar abstinentie terwijl de oude leefstijl wordt voortgezet, leidt vaak niet tot succes. Het omarmen van een gezonde leefstijl kan zelfs een van de meest effectieve maatregelen zijn om verslaving te voorkomen. 
   
   Onderzoeken binnen deze onderzoekslijn richten zich op verschillende aspecten van verslaving en leefstijl, onder meer stoppen met roken, alcoholvrije dranken, herstel van verslaving, voeding, zingeving, en leefstijlinterventies voor zowel medewerkers als cliënten binnen de context van verslavingszorg.
   
   
   3. Inhoud en effectiviteit van zorg  
   Binnen VNN wordt een grote diversiteit van zorg geleverd, waaronder klinische zorg, deeltijdbehandeling en ambulante zorg, beschermd wonen en preventie. Veel van deze zorg is multidisciplinair en bestaat uit meerdere modules. Niet bekend is welke combinatie van modules wordt geleverd bij welk type cliënten. Ook is weinig bekend over welke vorm van zorg meer of minder effectief is voor het verminderen van verslavingsproblematiek en/of bevorderen van herstel voor verschillende groepen cliënten. 
   
   Het doel van deze onderzoekslijn is om in kaart te brengen welke zorg wordt geleverd, in welke combinatie, en wat de effectiviteit hiervan is. Een belangrijke stap in de beantwoording van deze vraag is het ontsluiten van beschikbare informatie uit onder andere het elektronisch patiëntendossier (EPD). Op deze manier kan onderzoek worden gedaan naar het brede zorgaanbod van VNN. Daarnaast wordt ingezet op onderzoeken naar specifieke ontwikkelingen in de zorg van VNN. Het gaat om ontwikkeling en implementatie van innovatieve werkvormen, samenwerkingsverbanden, concepten of richtlijnen met directe implicaties voor de zorg van VNN. 

3. Onderzoeksgroep

   Onderzoeksgroep  

   • Simon Venema, onderzoeker, coördinator afdeling onderzoek; s.venema@vnn.nl 
   • Eric Blaauw, senior onderzoeker en lector Hanzehogeschool; e.blaauw@vnn.nl  
   • Wout Diekman, onderzoeker; w.diekman@vnn.nl 
   • Kor Spoelstra, psychiater, senior onderzoeker en associate lector NHL/Stenden; k.spoelstra@vnn.nl 

4. Wetenschappelijke ethische toetsingscommissie

   Wetenschappelijk ethische toetsingscommissie 

   De wetenschappelijk ethische toetsingscommissie (WETC) van VNN vervult een adviserende en toetsende rol voor lopende en nog te starten onderzoeken binnen VNN. Hierbij staat het bevorderen van de kwaliteit van de zorg en het beschermen van de cliënt centraal.  

5. Onderzoeksforum

   Onderzoeksforum

   Om verbinding te bevorderen, organiseert de onderzoeksafdeling vier keer per jaar een wetenschappelijk forum. Tijdens dit forum worden de onderzoeksactiviteiten, variërend van onderzoeksprotocollen tot afgeronde artikelen, gepresenteerd door opleidelingen, onderzoekers van VNN en onderzoekers van andere organisaties.

6. Onderzoek doen?

   Onderzoek doen? 

   De afdeling onderzoek biedt inhoudelijke begeleiding voor medewerkers van VNN die meerjarig onderzoek doen (veelal in het kader van een opleiding tot gz-psycholoog, klinisch psycholoog of verpleegkundig specialist). Ook kan de afdeling fungeren als opdrachtgever voor (afstudeer)onderzoeken van hbo- en master-studenten wanneer hier binnen bestaande projecten ruimte voor is. Een voorwaarde voor begeleiding is dat het onderzoek binnen de drie onderzoekslijnen past.  

   Mensen die binnen VNN onderzoek willen verrichten kunnen via de mail contact opnemen met de afdeling onderzoek. Voordat er wordt gestart met een onderzoeksproject, dienen de onderzoekers een onderzoeksvoorstelter beoordeling voor te leggen aan de onderzoeksgroep.  

   Binnen de afdeling onderzoek zijn halfjaarlijks één of twee plaatsen voor onderzoeksstages beschikbaar voor studenten van masteropleidingen (bijvoorbeeld sociologie, verpleegkunde of psychologie).