Je bent verslaafd aan een middel als je er afhankelijk van bent geworden. Je wordt afhankelijk als je steeds meer moet gebruiken om het gewenste effect te bereiken. Je krijgt bijvoorbeeld ontwenningsverschijnselen als je het niet gebruikt of je gebruikt om ontwenningsverschijnselen tegen te gaan.
Je raakt niet zomaar verslaafd, dat kan soms jarenlang duren. Het hangt af van het middel dat je gebruikt. Aan bepaalde middelen zoals heroïne, tabak en GBH raak je snel verslaafd; aan alcohol, wiet en XTC weer een stuk minder snel. Lees hier meer informatie over verschillende soorten drugs.
Het is een proces dat bestaat uit een aantal fasen: van experimenteel naar recreatief gebruik, naar gewoontegebruik, naar problematisch gebruik en uiteindelijk naar een allesbeheersende verslaving. Je kunt met een verslaving niet meer zonder en je krijgt je maken met lichamelijke, psychische en sociale problemen.
Tegen sommige verslavende stoffen bouwt het lichaam tolerantie op. Het lichaam breekt de gebruikte stof sneller af als het vaak en in grotere hoeveelheden wordt gebruikt. Hierdoor moet je steeds meer van het middel nemen om hetzelfde effect nog te kunnen voelen.
Lees meer over het ontstaan van verslaving in de whitepaper 'Wat is verslaving?'.
Je kunt een erfelijke aanleg voor verslaving hebben, maar ook andere zaken als opvoeding, je persoonlijkheid, je gewoontes en de omgeving spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van een verslaving.
Als je verslaafd bent geraakt, vraagt het nogal wat moed en doorzettingsvermogen om hiermee aan de slag te gaan. Het overwinnen van een verslaving kan een jarenlang proces zijn. Het betekent vaak dat je opnieuw inhoud moet geven aan je leven. Bekijk hier een filmpje over het ontstaan en verdwijnen van een verslaving.
Of het mogelijk is dat je je verslaving verslaat, verschilt per persoon. Sommigen doen het en kunnen zonder het middel verder leven. Anderen zullen met hun verslaving moeten leren omgaan.
Hoe langer je verslaafd bent, hoe lastiger het is om het patroon te doorbreken. Als je er eenmaal af bent, blijf je extra gevoelig voor het middel. Denk aan roken: je zit als je niet oppast er zo weer aan vast.
Craving of trek is het onbeheersbaar verlangen naar een verslavend middel waar je afhankelijk van bent geworden. Dit dwangmatig verlangen kan ook aanhouden nadat je bent afgekickt. In welke vorm craving zich precies lichamelijk of mentaal uit, verschilt per middel.
Lees meer op de pagina Wat is craving?
Veelgestelde vragen over drank
Een black-out door alcohol is een stoornis van het kortetermijngeheugen, waardoor geheugenverlies ontstaat. Je kunt je de volgende ochtend niet meer herinneren wat er gebeurd is. Bij iemand met een black-out ligt het alcoholpromillage meestal tussen de 1,5 (dit zijn ongeveer 8 tot 10 glazen) en 3. Een black-out is een duidelijk signaal van veel te veel alcohol drinken. De hersenen, die gevoelig zijn voor alcohol, kunnen dit gewoon niet aan.
Lees meer over een black-out door alcohol
Iemand aanspreken op zijn of haar drankmisbruik is best lastig. Zeker als de persoon zelf volhoudt dat er niets aan de hand is.
Toch geven we je graag een aantal tips over hoe je om kunt gaan met een drinker:- Houd de grote lijnen van de drinker in de gaten (om bij te springen als het misgaat)
- Dit hoeft niet elke keer: laat het maar eens misgaan
- Maak duidelijk dat je er altijd bent voor hulp als diegene erom vraagt
- Geef duidelijk aan dat je samen naar een oplossing wilt zoeken
- Ruim geen lege flessen op, koop geen alcohol, zeg geen afspraken af
- Ga een uit de hand gelopen ruzie niet sussen
Bekijk ook de webinar 'Omgaan met het drankprobleem van de ander' of de pagina Wat kun je het beste doen als naaste?
Als je zwanger wilt worden, zwanger bent of borstvoeding geeft kun je beter geen alcohol of drugs gebruiken. En niet roken. Van deze middelen zijn de volgende effecten bekend:
- Vermindering van de vruchtbaarheid bij zowel de vrouw als de man
- Schadelijk voor het ongeboren kind en grotere kans op een miskraam
- Verstoren van de ontwikkeling van een kind met ernstige en blijvende gevolgen op geestelijk en lichamelijk gebied. Zo kunnen baby's de hersenaandoening FAS krijgen.
Lees er ook over de risico's van alcohol en tabak bij zwangerschap En als je wilt stoppen met roken, lees 'Roken tijdens de zwangerschap'.
Tegen sommige verslavende stoffen bouwt het lichaam tolerantie op. Het lichaam breekt de gebruikte stof sneller af als het vaak en in grotere hoeveelheden wordt gebruikt. Hierdoor moet je steeds meer van het middel nemen om hetzelfde effect nog te kunnen voelen.
Lees meer over het ontstaan van verslaving in de whitepaper 'Wat is verslaving?'.
Binge drinken is het in korte tijd een grote hoeveelheid alcohol drinken (6 glazen of meer). Onder jongeren wordt de term gebruikt als het gaat om drinken om dronken te worden.
Dit onverstandige drinkgedrag kan zeer ernstige risico’s met zich meebrengen. Bijvoorbeeld:- Een veel te hoge bloeddruk
- Een alcoholvergiftiging
- Schade aan de organen
- Kans op een black-out
- Vergrote de kans op een hartinfarct.
Bij binge drinken in de tienerjaren is de kans op overgewicht (obesitas) en een te hoge bloeddruk (op latere leeftijd) 4 keer zo groot als bij leeftijdsgenoten die niet overmatig veel drinken.
Bij een vergiftiging door alcohol wordt de concentratie alcohol in je bloed en hersenen zo hoog dat je bewusteloos, of in coma kunt raken. In een coma kan het zenuwstelsel zo sterk verdoofd worden dat ook je ademhalingscentrum verlamd raakt, wat dodelijk is.
Je kunt een alcoholvergiftiging oplopen vanaf 4 promille (promillage: de maat die de concentratie van alcohol in het bloed aangeeft). Dit bereik je door meer dan 20 glazen alcohol in een paar uur te drinken.
Hoe snel je een alcoholvergiftiging krijgt, verschilt sterk per persoon. Jongeren krijgen het eerder, omdat ze minder lichaamsvocht hebben.
Veelgestelde vragen over drugs
Drugs zijn middelen die de hersenen prikkelen. Ze kunnen ontspannen, verdoven, oppeppen en je waarneming veranderen, waardoor je de wereld anders ziet en beleeft. Mensen gebruiken drugs voor hun plezier, om zich beter te voelen of om in een roes te komen. Lees verder op de pagina 'Wat voel je als je drugs gebruikt?'.
De meest gebruikte drugs zijn alcohol en tabak. Van de verboden drugs is cannabis, de verzamelnaam van hasj en wiet, de meest bekende drug. Hier vind je de meest gebruikte illegale drugs.
Vind je als ouder iets ‘verdachts’ tussen de spullen van jouw kind? Gedraagt je kind zich anders dan anders en is hij of zij abnormaal vaak de deur uit? Als ouder wil je weten of je kind wel of niet drugs (heeft) gebruikt en hoe je dit kunt achterhalen. Ondanks de symptomen van drugsgebruik kan het toch nog lastig zijn om de waarheid goed boven tafel te krijgen. Het is belangrijk dat je met je kind in gesprek gaat om te kijken of je vermoeden juist is, of dat er misschien iets anders aan de hand is. Hier vind je meer informatie over drugs en hoe je gebruik herkent.
Lees meer over drugsgebruik en het stellen van regels en grenzen.
Er zijn veel drugsvarianten die in uitwerking en risico van elkaar verschillen. We hebben de meest voorkomende drugs hieronder voor je op een rijtje gezet. Lees vooral goed wat de risico's van een drug kunnen zijn.
Vaak wordt er gedacht dat je naar een nog zwaardere drugs gaat verlangen als je hasj of wiet gebruikt, maar uit onderzoek is gebleken dat dit niet het geval is. Van het roken van hasj of wiet ga je dus niet eerder andere of zwaardere drugs gebruiken.
Recent onderzoek heeft wel aangetoond dat er door het gebruik van alcohol en roken op jonge leeftijd veranderingen in je hersenen optreden, waardoor je op latere leeftijd wel meer geneigd bent om overmatig drugs te gebruiken of een verslaving te ontwikkelen. Lees hier meer over wanneer iets een verslaving is.
Meer weten over hasj en wiet, en de risico’s? Ga naar de pagina 'Hasj en Wiet'.
Je kunt verslaafd raken aan wiet roken. Als je het (bijna) dagelijks moet gebruiken om je goed te voelen en als je stress krijgt wanneer je eraan denkt dat je zou moeten stoppen.
Als je stopt, is de kans groot dat je ontwenningsverschijnselen krijgt. Denk aan prikkelbaarheid, onrust, maar ook heftig dromen en zwetend wakker worden.
Bij hasj en wiet ontstaat tolerantie. Dat betekent dat iemand die dagelijks blowt het middel daarom anders en minder heftig ervaart dan iemand die zo nu en dan blowt. Na een tijd stoppen kan een eerste joint daarom heftig zijn.
Je kunt hasj en wiet (cannabis) roken, eten en drinken. De risico´s hangen samen met de manier van gebruiken. Roken kan op 3 manieren. Meestal wordt een stickie (of joint) gerookt. Een enkeling gebruikt een (water-)pijp of een vaporiser. Hasj en wiet kun je ook drinken als thee of als hasjmelk. De risico’s van overdosering bij verwerken in thee of melk zijn groot.
Cannabis opgelost in boter kan verwerkt worden in bonbons, gebakjes en (space)cake. De effecten van spacecake beginnen later, zijn heftiger en duren langer dan bij het roken van wiet of hasj.
Lees meer over hasj en wiet.
Wiet (of marihuana) is vaak minder sterk en goedkoper dan hasj. In wiet zit in verhouding vrij veel blad van de cannabisplant. In hasj zit vooral hars uit de bloemtoppen die een hogere concentratie van de werkzame stoffen (als THC) bevat.
Hasj bevat minder bladmateriaal dan wiet en heeft daardoor meestal een hogere concentratie van werkzame stoffen.Lees de hele pagina Wat is het verschil tussen hasj en wiet?
Als je in een ruimte zit met blowers, ook al is dat voor een lange tijd, dan word je daar als niet-blower niet stoned van. Je krijgt daarvoor niet voldoende werkzame stoffen binnen, zelfs al staat het er blauw van de rook. Het kan wel zijn dat je bij heel veel rook, in een kleine ruimte, meetbare concentraties van de stoffen binnenkrijgt, maar daar merk je niets van.
Als je zwanger wilt worden, zwanger bent of borstvoeding geeft kun je beter geen alcohol of drugs gebruiken. En niet roken. Van deze middelen zijn de volgende effecten bekend:
- Vermindering van de vruchtbaarheid bij zowel de vrouw als de man
- Schadelijk voor het ongeboren kind en grotere kans op een miskraam
- Verstoren van de ontwikkeling van een kind met ernstige en blijvende gevolgen op geestelijk en lichamelijk gebied. Zo kunnen baby's de hersenaandoening FAS krijgen.
Lees er ook over de risico's van alcohol en tabak bij zwangerschap En als je wilt stoppen met roken, lees 'Roken tijdens de zwangerschap'.
In spacecake zit hasj of wiet, net als in een joint of pijp. De werking is wel anders. Je merkt pas wat na 3 kwartier tot 1,5 uur en het effect is vaak heftiger dan bij roken. Ook houdt het veel langer aan, dat kan wel 5 tot 12 uur zijn. Goed om te weten als je na het eten van de spacecake nog andere dingen moet doen.
Lees meer op de pagina ‘Wat zijn risico’s van spacecake’.
De ene jongere zal experimenteren met alcohol, de ander met wiet. Dit uitproberen en leren maat houden hoort bij een normale ontwikkeling naar volwassenheid. Meestal hoef je je hier geen zorgen over te maken, maar veel ouders raken toch onzeker als ze ontdekken dat hun kind drugs gebruikt. Het direct verbieden leidt meestal tot stiekem gebruik en dat gaat ten koste van het contact met je kind.
Hier verzamelen we tips voor jou als ouder.
Kan ik ook hulp krijgen als mijn kind blowt?
Je kunt deelnemen aan een oudercursus van VNN als je je zorgen blijft maken om het blowgedrag van je kind. Kijk bijvoorbeeld bij de oudercursus 'Help! Mijn kind gebruikt'. Lees hier meer over de gespreksgroepen voor ouders. Natuurlijk beantwoorden we ook graag de vragen die nog bij jou spelen. Neem gerust even contact met ons op.
Veelgestelde vragen voor naasten (ouders, partners)
Vind je als ouder iets ‘verdachts’ tussen de spullen van jouw kind? Gedraagt je kind zich anders dan anders en is hij of zij abnormaal vaak de deur uit? Als ouder wil je weten of je kind wel of niet drugs (heeft) gebruikt en hoe je dit kunt achterhalen. Ondanks de symptomen van drugsgebruik kan het toch nog lastig zijn om de waarheid goed boven tafel te krijgen. Het is belangrijk dat je met je kind in gesprek gaat om te kijken of je vermoeden juist is, of dat er misschien iets anders aan de hand is. Hier vind je meer informatie over drugs en hoe je gebruik herkent.
Lees meer over drugsgebruik en het stellen van regels en grenzen.
Wat je als naaste het beste kunt doen, is praten over het drinken of drugsgebruik, maar dat is niet gemakkelijk. Veel mensen ontkennen het drank- of drugsgebruik. Sommigen zeggen te drinken of drugs te gebruiken omdat er zoveel problemen zijn. Het omgekeerde is echter waar. Veel problemen ontstaan juist door drank- of drugsgebruik en verdwijnen bij minderen of stoppen.
Lees meer bij Omgaan met verslaving.
Als naaste van een verslaafd iemand kun je zorgen, vragen en klachten hebben zoals:
- Bij wie kan ik mijn verhaal kwijt en wie kan me raad geven?
- VNN moet het anders doen, hoe pak ik dat aan?
Familieleden en andere naasten van cliënten hebben een zelfstandig klachtrecht en kunnen terecht bij de familievertrouwenspersoon (fvp). De fvp steunt bij het leggen en onderhouden van contacten met behandelaren en managers van VNN. Hij of zij zet zich in voor een zo goed mogelijke samenwerking tussen de instelling en jou als naaste. De fvp is onafhankelijk en begeleidt naasten in klachtenprocedures.
Lees meer op de pagina 'Vertrouwenspersonen'.
Veelgestelde vragen over behandeling bij VNN
Jouw zorgverzekeraar vergoedt je behandeling bij VNN. Maar er zijn veel regels over kosten voor hulp. De belangrijkste zaken hebben we voor je op een rij gezet. Lees meer op de pagina Kosten van behandeling.
Afkicken of 'detoxen' van een middel is vaak een kwestie van vallen en opstaan, soms moet de behandeling dan ook herhaald worden. Het is ook belangrijk of je steun of juist tegenwerking krijgt uit jouw omgeving. Hoe eerder je hulp vraagt, hoe groter de kans op herstel.
Heel belangrijk is jouw motivatie: je moet het echt willen. Van een verslaving afkomen is een zware opdracht, daar draaien we niet omheen. Onze ervaring leert dat het ontwennen gepaard gaat met heftige confrontaties en keuzes. Daar staat tegenover dat veel mensen met een verslaving je zijn voorgegaan en zijn geslaagd in hun missie: een leven zonder alcohol, drugs of andere verslavende middelen of gewoontes.
Wij delen je persoonsgegevens met anderen alleen als dit nodig is en om te voldoen aan een eventuele wettelijke verplichting, zoals die van zorgverzekeraars of de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Met bedrijven die je gegevens verwerken, sluit VNN een verwerkersovereenkomst om te zorgen dat het niveau van beveiliging en vertrouwelijkheid van je gegevens aansluit bij hoe wij met je gegevens omgaan. Wij blijven namelijk verantwoordelijk voor de verwerking.
Als VNN je persoonsgegevens deelt met derden zonder dat dit wettelijk nodig is of nodig is voor het aangaan of uitvoeren van de overeenkomst dan doen wij dit alleen met jouw toestemming. Als het gaat om je behandeling delen we alleen gegevens (zoals diagnostiek, evaluatie- of eindverslag over je behandeling) met andere zorgverleners (bijvoorbeeld je huisarts) als je daar toestemming voor geeft. Lees hier meer over ons privacybeleid.Medewerkers van VNN die direct bij jou betrokken zijn, mogen je dossier inzien. Over de inhoud van je dossier mogen zij niet met anderen spreken; er geldt een geheimhoudingsplicht. Voor een goede hulpverlening kan het nodig zijn dat je begeleider of behandelaar je gegevens bespreekt met een collega. Hiervoor zijn wij niet verplicht jouw toestemming te vragen. Uiteraard zijn alle collega’s gehouden aan de geheimhoudingsplicht. Hier meer over je rechten.
Veelgestelde vragen over opname in een verslavingskliniek
Verslavingsproblemen komen overal voor in de maatschappij. Iedereen die bij ons komt, kampt met zijn of haar eigen problemen en emoties. Je zult in elke verslavingskliniek mensen met verschillende achtergronden tegenkomen: mensen zoals jij, maar ook mensen die anders zijn dan jij. Probeer vooral om begrip en respect te hebben voor elkaar.
Voor iedereen komt er een moment om de kliniek te verlaten. Het verschilt per cliënt en doel van de opname na hoeveel tijd dat is. VNN regelt de nazorg of het vervolg na de opname in de verslavingskliniek zo goed mogelijk. Dat kan door:
- een poliklinisch contact voort te zetten (je komt dus zelf regelmatig naar een polikliniek)
- aan een groep te blijven deelnemen
- een verwijzing naar begeleid wonen
- een andere opvangmogelijkheid
- opname in een andere kliniek
In onze klinieken zijn, zoals je zult begrijpen, omgangsregels. Deze verschillen een beetje per kliniek. De bedoeling hiervan is dat iedereen weet waar hij aan toe is en dat de omgang met elkaar prettig verloopt. Verder maken we samen met jou afspraken over de behandeling. Die afspraken hangen samen met het doel waarvoor je bent opgenomen en deze worden vastgelegd in je persoonlijke behandelplan.
Binnen de klinieken gelden afspraken over het ontvangen van bezoek. Daar kan in overleg met de begeleiding van afgeweken worden. Neem contact op met de betreffende kliniek voor de daar geldende bezoekuren.
De klinieken hebben een dagprogramma, waaraan je soms zelf en soms met andere cliënten deelneemt. Vaak krijg je overdag verschillende soorten therapie/groepsgesprekken en heb je de avond voor jezelf of om met anderen door te brengen. Als je niet aan het dagprogramma kan deelnemen, bespreken we een alternatief. Op deze pagina kun je lezen hoe een dag in gezinskliniek De Borch eruitziet.
De methode van ontwennen kan per gebruikt middel en gebruikte hoeveelheid verschillen. Als het om alcohol gaat, vragen we je om meteen te stoppen met drinken. Mocht je last krijgen van heftige ontwenningsverschijnselen, dan kunnen we voor korte tijd medicijnen voorschrijven. Bij andere middelen is het verstandig het gebruik geleidelijk te verminderen of om een bepaalde periode een vervangend middel te gebruiken.
De term 'opgesloten' is niet juist, het gaat bij iedere opname om vrijwillige behandeling. Wij kunnen je niet dwingen en dat helpt ook niet om verslavingsproblemen aan te pakken. Als een opname gericht is op het ontwennen, het afkicken, kunnen we afspreken dat je een tijdje alleen in groepsverband en onder begeleiding naar buiten gaat. We doen dat om je te beschermen en je te helpen een moeilijke periode door te komen.