Wat is de beste behandeling voor mensen met een gokverslaving? Naast CGT (Cognitieve gedragstherapie) zijn er opvallend genoeg weinig methodes bekend die een positieve invloed hebben op de behandeling van gokverslaving. Marja van Minnen, Klinisch Psycholoog bij VNN, zag in de praktijk dat EMDR bij sommige cliënten uitkomst biedt. Ze heeft hier onderzoek naar gedaan. De resultaten van haar onderzoek zijn onlangs gepubliceerd in het Journal of EMDR Practice and Research.
EMDR en (gedrags)verslaving
Een onderzoek naar de invloed van EMDR op verslaving. Helemaal nieuw is het onderwerp niet. In het verleden zijn al wel onderzoeken gepubliceerd naar wat EMDR doet bij trek. En of een EMDR-behandeling effectief is bij een middelenverslaving. Maar wat EMDR doet bij een gedrágsverslaving, zoals gokken, was minder bekend. Marja hoopte hier met haar onderzoek meer inzicht in te krijgen.
6 wekelijkse EMDR-sessies
Aan het onderzoek deden 8 cliënten van VNN mee. In de baseline-fase (fase 1) kregen de cliënten geen behandeling (uiteraard was er wel begeleiding op de achtergrond aanwezig). Daarna kregen de cliënten gedurende 6 weken, wekelijks een EMDR-behandeling (fase 2). Gedurende beide fasen hielden de cliënten een dagboek bij.
3 cliënten herstelden al tijdens de eerste fase van het onderzoek. Vermoedelijk had het bijhouden van het dagboek een positieve invloed op hun zelfcontrole en trek. Immers, mensen worden zich, door het bijhouden van een dagboek, bewust van hun eigen (gok)gedrag. 2 cliënten reageerden niet op de EMDR. Vrijwel meteen in de baseline-fase gaven ze aan dat ze weinig verlangen hadden en veel controle voelden over de neiging om te gokken. Zodoende was het effect van EMDR niet te meten. 3 cliënten lieten vooruitgang zien tijdens de EMDR-behandeling. Er was geen drop out.
Positieve beleving EMDR
Opvallend was dat alle cliënten een positieve beleving hadden van de EMDR-behandeling. Zelfs als behandelaren dachten dat de EMDR geen meerwaarde bood, ervaarden cliënten de behandeling als motiverend. Terwijl EMDR natuurlijk belastend kan zijn. Mensen wordt gevraagd om terug te gaan naar pijnlijke momenten. Om trek op te roepen. Het moment te leren herkennen waarop ze de controle verloren. EMDR vraagt ook een bepaalde mate van beeldend kunnen denken.
“Ik heb er hard voor gewerkt”
Maar juist het feit dat mensen er hard voor moeten werken, heeft vermoedelijk een positieve invloed gehad. Mensen hebben vaak het beeld dat hoe zwaarder de behandeling is, hoe effectiever. “Ik heb er hard voor gewerkt.” Ook een jaar later, toen de conclusies naar de cliënten werden opgestuurd, waren de cliënten nog steeds positief. “Het heeft veel gedaan.”
Vervolgonderzoek op zijn plaats
De conclusies zijn het waard om vervolgonderzoek naar te doen. Mocht EMDR inderdaad een significant effectieve rol spelen bij de behandeling van gokverslaving, dan is dat een mooie aanvulling op het huidige behandelaanbod voor dit type verslaving. Dat is namelijk beperkt. In tegenstelling tot bij andere verslavingen wordt bij gokverslaving bijvoorbeeld over het algemeen geen gebruik gemaakt van medicatie.
Wat houdt EMDR ook alweer in?
EMDR staat voor ‘Eye Movement Desensitization and Reprocessing’ en is een reeds bewezen effectieve behandeling voor trauma. Het is een psychologische behandelvorm waarbij specifieke herinneringen worden opgehaald uit het geheugen en minder levendig en emotioneel worden gemaakt door het geven van een taak (het volgen van een lampje) die de geheugenverwerking beïnvloedt. Dit zorgt er voor dat mensen minder last hebben van negatieve beelden uit het verleden.
Het onderzoek met de titel 'Addiction-Focused EMDR Therapy in Gambling Disorder: A Multiple Baseline Study' is te downloaden bij Connect.
Heb je vragen over het onderzoek of wil je meer informatie? Dan kun je contact opnemen met Marja van Minnen, Klinisch Psycholoog bij VNN in Hoogeveen.