Jongeren die drugs gebruiken: normaal of uitzonderlijk?

21 april 2023

Iedereen, vanuit elke hoek van de samenleving, kan VNN bellen voor advies. Een dergelijk adviesgesprek is kosteloos en mag anoniem. Preventiemedewerker Nathaly de Wind vertelt over haar ervaringen.

"Vanmorgen verdiepte ik me in het onderwerp van de normalisering van middelengebruik. Klopt het wel dat drugsgebruik onder jongeren normaal is? Toevallig kreeg ik later een terugbelverzoek van een vrouw met een vraag die op dit onderwerp aansluit. 

De vrouw zei dat ze graag wilde overleggen over eventuele hulp voor haar 15-jarige zoon. Hij heeft autisme, psychiatrische problematiek en hij blowt, net als veel familieleden van zijn vaderskant. Omdat hij niet goed met zijn emoties kan omgaan, heeft hij een tijd lang zichzelf fysiek pijn gedaan. Dat noemen we ook wel automutilatie. Sinds twee jaar doet hij dat niet meer en gebruikt hij cannabis. Dit heeft anderhalf jaar geleden helaas ook een psychose bij hem ontlokt, waarna hij na een klinische behandeling een periode was gestopt met blowen. De vrouw ziet dat hij weer in toenemende mate cannabis gebruikt en wil dat hij stopt.

Via via kwamen ze terecht bij een particuliere organisatie die zich expert noemt in behandeling van verslaving. Aangezien de organisatie gerund wordt door ervaringsdeskundigen stond vooral haar zoon er voor open om het gesprek met ze aan te gaan over de situatie. Omdat moeder verbaasd was over het advies dat ze kregen, besloot ze nadien toch VNN te bellen.

“Is het normaal dat tieners meerdere keren per week blowen?”, vroeg ze. “Ik heb zelf nog nooit drugs gebruikt, en misschien ben ik wel ouderwets en is dit normaler dan ik dacht. Alle vrienden van mijn zoon blowen immers ook. Ik weet gewoon niet wat ik hiermee aan moet en wil niet dat mijn kind nog meer gaat gebruiken. Hij moet juist stoppen! Ik schrok eigenlijk van het advies dat ze gaven, maar mijn zoon zei dat hij het een “fakking goed” gesprek vond! Ze zeiden namelijk dat het niet erg is als je op je 15e een paar keer per week blowt. En dat heel veel jongeren dat doen. Nu heb ik op de WhatsApp van mijn zoon gelezen dat hij tegen zijn vrienden zegt dat hulpverleners hadden gezegd dat blowen best normaal is.” Na een moedeloze zucht bleef ze even stil.

Natuurlijk heeft elk verhaal twee kanten, dus ik besloot niet in te gaan op wat een andere organisatie zou hebben gezegd. “Het kan best zijn dat het in de groep van uw zoon en zijn vrienden normaal is om te blowen. Maar uit cijfers van de Nationale Drug Monitor blijkt dat 86,9 procent van de in Nederland wonende jongeren niet blowt. Onder scholieren is dat zelfs 91%. Dat schetst wel een ander beeld dan hè?”, zei ik. De vrouw was blij dit te horen, maar vroeg zich af welke stappen ze nu het beste kon nemen. Ze was bang dat ze nu niet meer tot haar zoon kon doordringen met een andere boodschap. Ik adviseerde haar om een verwijsbrief naar VNN te regelen bij de huisarts om samen met een deskundige dit op te pakken.

Daarna bleef het me nog een tijdje puzzelen, de zogenaamde “normalisering van middelengebruik” onder de jeugd. Er wordt zoveel over geschreven en geroepen in de media, maar onderzoeken beschrijven het tegenovergestelde: dat de meeste jongeren helemaal niet gebruiken. Wat gebeurt er met jongeren als we desondanks heel hard blijven roepen dat het normaal is? Wordt het dan niet ook écht normaal?

Ik hoop in ieder geval dat we tot de zoon kunnen doordringen. Zou hij open staan voor nog een “fakking goed” gesprek?" 

Over de auteur

Nathaly de Wind

Nathaly de Wind is sinds 2011 werkzaam bij Verslavingszorg Noord Nederland. In 2016 veranderde ze van functie: ze ging van maatschappelijk werker voor jongeren naar preventiemedewerker. En dat doet ze met veel plezier!
Meer over Nathaly de Wind