Voor partners

Maak je partner duidelijk waar de grens ligt van wat je wilt en kunt accepteren. Zorg ervoor dat deze grens niet geleidelijk wordt opgerekt en blijf heel helder! Dat is niet zo gemakkelijk als het klinkt. Mensen met een verslaving proberen vaak anderen zover te krijgen dat zij zich steeds meer gaan aanpassen aan hun wensen. Zolang je daarin meegaat en je eigen grenzen steeds verlegt, hoeft je partner zelf niets te veranderen.  

Als vriend, vriendin, familielid, partner of collega mag je ook eisen stellen aan de ander. Je onderhoudt een relatie met diegene. En een relatie is iets waar beide partijen aan bijdragen. 

Begin geen gesprek met iemand die onder invloed is. Dat is zinloos. Het werkt ook niet om een gesprek te beginnen als je zelf erg boos bent. Als je begint met ‘en nu gaan we eens over jouw drinken praten’ gaan de haren alleen maar recht overeind staan en treedt meteen het hele verdedigingsmechanisme in werking. Ga in gesprek als de ander nuchter is, zoek een moment als er geen problemen spelen en creëer een ontspannen sfeer. 

Vertel wat het jou doet, waar jij last van hebt en maak het zo concreet mogelijk: ‘Je wordt luidruchtig als je gedronken hebt, en dat vind ik vervelend’. Of ‘Als je je agressief gedraagt, word ik bang’. 

Je hoeft een dreiging maar één keer niet waar te maken of degene met een verslaving neemt je niet meer serieus. Dreigen gebeurt vaak in een opwelling van woede of verdriet. Je kunt daar beter een andere uitlaatklep voor zoeken. Bedenk iets wat je wel kunt uitvoeren. Bijvoorbeeld: ‘Als je me dronken belt, dan verbreek ik de verbinding’. Dat is haalbaar en beter dan dat je dreigt met weglopen of een echtscheiding (als je weet dat je dat toch niet zal doen). 

Je bent verontwaardigd, beledigd, teleurgesteld, kwaad. Dat mag. Sterker nog: je hebt er recht op. Achter de verdediging en ontkenning van de drinker gaan vaak angst voor verandering en schaamtegevoel schuil. Het werkt niet om te roepen: ‘Je bent een leugenaar en een slappeling!’ Wat helpt is het gedrag van de ander benoemen, in plaats van de persoon. 'Als je liegt, is het voor mij moeilijker om je te vertrouwen.' Zeg ook niet: ‘Ik vind het niet goed dat je zoveel drinkt’. Dat leidt gemakkelijk tot discussies over wat ‘veel’ is. Benoem liever het gedrag dat het gebruik teweeg brengt.

Het is voor naasten makkelijker om met anderen over de hartkwaal van een partner te praten dan om de schaamte te overwinnen die rondom alcohol- of drugsproblematiek hangt. De partner zelf zit ook vaak in een patroon van ontkenning en houdt zijn problemen met drank of drugs graag uit het zicht. Doorbreek het isolement waar je als naaste in terecht kunt komen. Het kan erg opluchten als je iemand in vertrouwen neemt.

Bekijk hieronder ook ons aanbod voor naasten.

Een aanknopingspunt voor een gesprek over de hinder die je ondervindt van het verslavingsgedrag is expliciet te vragen wat het gebruik oplevert. ‘Wat brengt het je?’ Het praten over de positieve effecten haalt de spanning uit het gesprek. En het kan helpen om ook de nadelen te bespreken. ‘Zitten er voor jou ook nadelen aan het gebruik? Welke zijn dat?’ Daarmee heb je een ingang om te praten over wat het gebruik voor jou en jouw leven betekent. 

Om de lieve vrede te bewaren wordt degene met een verslaving vaak geholpen door zijn naaste omgeving. Je helpt mee misschien mee om het gebruik of gedrag voor anderen verborgen te houden, je meldt je partner ziek bij de werkgever, je betaalt een openstaande schuld. Het resultaat daarvan is dat je partner blijft gebruiken, omdat er geen nadelige gevolgen aan het gebruik of gedrag zitten. Als je jouw partner de problemen zelf laat oplossen, zijn de effecten veel beter voelbaar. 

Je hebt recht op respect en een eigen leven. Werk aan je gevoel van eigenwaarde. Ga iets nieuws of anders doen, waar je partner buiten staat. En verwaarloos jouw eigen afspraken, uitnodigingen en contacten niet door het gebruik van je partner. 

Een toekomst zonder middelen is voor iemand met een verslaving vaak een groot zwart gat. Perspectief bieden (herstel van relaties, gezondheid, leven zonder angst, meer rust), kan de stap naar hulp vergemakkelijken. Ook helpt het om oog en aandacht te hebben voor de vaardigheden en krachtbronnen van je partner. Achter verslavingsgedrag gaan vaak angsten, ongenoegens, problemen en schuldgevoelens schuil. Verwijten versterken die gevoelens. Waar is hij of zij goed in, wat kan hem of haar helpen?